در برابر خشونت فرزندم چگونه رفتار کنم؟
ناشناس ( تحصیلات : فوق دیپلم ، 36 ساله )
با سلام. من ۳ تا دختر دارم اولی ۹ ساله، دومی ۸ ساله و سومی ۳ ساله که فرزند وسط من خیلی خشن و تندخو است خیلی زود عصبانی میشود و من و دیگران را کتک میزنه یا چیزهای اطرافش رو پرت میکنه. خیلی سعی کردم که خوب بشه با تشویق با صحبت کردن با جایزه یا قهر کردن و... یا گاهی که مجبور میشم تنبیهش کنم که هر چند پشتش باز اون منو کتک میزنه. نمیدونم چیکار کنم خیلی اذیت میشم. خواهش میکنم راهنمایی کنید. برای خودش نگرانم در ضمن من بین فرزندانم سعی میکنم که مساوات رو رعایت کنم ولی این مسائل و مشکلات باعث عصبی شدن خودم هم شده. نمیدونم چیکار کنم؟
مشاور (سیده نرجس رضایی)
سلام همراه گرامی
پیامتان را با دقت خواندم و متوجه نگرانی و ناراحتی تان هستم. متوجه شدم سه دختر دارید که فاصله اولین و دومین دختر شما تنها یک سال می باشد و ایشان بچه ی وسط است. ولی درباره ارتباط دخترانتان خصوصا همین اولی و دومی با هم صحبتی نکردید. اینکه چرا کودکان پرخاشگر می شوند علت های گوناگونی دارد اما کشف علت مهم ترین بخش درمان است و در واقع اگر ریشه ی مشکل پیدا نشود درمان اتفاق نمی افتد. اولین نکته ای که اینجا مطرح است این است که پرخاشگری دخترتان از چه زمانی آغاز شده است؟ و اینکه آیا ربطی به دنیا آمدن دختر بعدی تان دارد یا خیر؟ اما با این حال بصورت کلی نکاتی را خدمتتان عرض می کنیم:
از مهمترین دلایل پرخاشگری در کودکان می توان مشاهده و الگوگیری را نام برد. یادگیری اولین و مهم ترین دلیل پرخاشگری در کودکان است. کودکانی که الگوهای رفتاری پرخاشگرانه داشته‌اند، مانند الگوهای خود رفتار می‌کنند. لازم نیست حتما با خود کودک بدرفتاری کرد، ممکن است او شاهد پرخاشگری والدین یا دیگر اطرافیان خود باشد. و البته در اینجا ممکن است بگویید پس چطور دختران دیگرم اینطور نیسستند؟ که در پاسخ می گوییم همه ی کودکان واکنششان هنگام ناراحتی و عصبانیت به یک شکل و میزان نیست. دومین دلیل ناکامی کودک است که به پرخاشگری می انجامد. وقتی کودک به هدف خود دست نیابد و ناکام شود دست به سلاح می شود و اگر با پرخاشگری به خواسته‌ی خود دست یابد این رفتار پرخاشگرانه در او تثبیت میشود.
اضطراب و افسردگی از عوامل دخیل دیگری هستند که می تواند باعث کج خلقی و پرخاشگری در کودک شود. و اما علت دیگر می تواند همسالان و یا محیط باشد. بطور مثال کودکان گاهی در مدرسه قربانی پرخاشگری سایر دانش‌آموزان یا معلمان هستند و این باعث می شود واکنش دانش آموز نیز همانگونه باشد.
و اما رفتار با کودک عصبانی و پرخاشگر:
اولین گام درمان پرخاشگری در کودکان، شناسایی نوع و علت پرخاشگری است. بنابراین با کودکتان پس از رفع موقعیت خشم، با همدلی کامل گفتگو کنید تا بتوانید نوع و علت آن را براساس توضیحات کودک خود بشناسید و بعد به صورت موردی آن را حل کنید.
- اگر به این نتیجه رسیدید که مشکل ایجاد شده، از ناکامی کودکتان است به او برای رسیدن به خواسته های مقبول و مطلوبش کمک کنید.
- اگر یکی اعضای خانواده الگوی پرخاشگری کودک شماست رفتار آن عضو را اصلاح کنید.
- اما اگر علت را اضطراب درونی کودک ارزیابی کردید حتما به وسیله ی تخلیه هیجانی (ورزش، بازی و...) برای رفع اضطرابش دست به کار شوید.
اگر متوجه شدید علت مشکل؛ افسردگی است حتما به یک روانشناس کودک مراجعه کنید. البته تشخیص افسردگی کار راحتی نیست پس بهتر است برای تشخیص نیز سراغ متخصص بروید.
و اما فعلا با او قرار بگذارید تا برای رفتارهای مطلوبش جایزه بگیرد و در مقابل نتیجه اعمال نامطلوبش او را از برنامه های مورد علاقه اش تنبیه کنید. و بطور کلی برای کنترل پرخاشگری محدودیت هایی (تنبیه) را وضع کنید و به اطلاع کودک برسانید. در ضمن اگر قرار است کودک را به دلیل پرخاشگری اش تنبیه کنید، بهتر است طوری باشد که منجر به حمله‌ی انتقامی و تلافی جویانه از طرف کودک نشود. حتما باید کودک را مطمئن کنید که او را دوست دارید.
و در آخر در برابر خواسته ای که با پرخاشگری ابراز می شود، مقاومت کنید تا کودک متوجه شود که نمی تواند با پرخاشگری به خواسته اش برسد. شاید در اوایل برای والدین سخت باشد ولی بعد از مدتی مقاومت والدین، خود کودک رفتارش را اصلاح خواهد کرد.
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}